Słoneczna, w całej palecie barw mazowieckiej jesieni, z bogatym programem – tak zostanie zapamiętana XXVI Ciechanowska Jesień Poezji. Uczestniczyło w niej ponad 40 poetów, artystów i prelegentów, nie tylko z regionu, ale z różnych zakątków Polski, a także z Litwy i Francji. Pisarze odbyli spotkania na żywo z blisko 500 uczniami i studentami w szkołach Ciechanowa, Gołotczyzny i Gumowa. Ponadto były warsztaty literackie, promocje wydawnictw, prelekcje, konkursy, koncerty i spektakl Norwidowski. Po Jesieni Poezji na pewno powstaną nowe teksty i wiersze, które szeroko poniosą imię Ziemi Ciechanowskiej jako regionu o dużych tradycjach literackich.
XXVI Ciechanowska Jesień Poezji trwała jak zwykle dwa dni (8-9 października 2021 r.). W 26. jej edycji wzięło udział ok. 40 poetów i artystów, w tym blisko połowa spoza regionu. Z Wilna przybyła Alina Lassota, z Warszawy: Alicja Patey-Grabowska, prof. Kazimierz Świegocki, Juliusz Erazm Bolek i Miłosz Manasterski; z Olsztyna prof. Krzysztof Szatrawski; z Bydgoszczy – dr Dariusz Lebioda i Anna Alina Lebioda, z Sieradza – Maria Duszka, z Augustowa – Erazm Stefanowski; spod Piaseczna dr Andrzej Zawadzki; z Pułtuska – dr Lidia Lachowska; z Mławy – Bożena i Cezary Sala oraz Wiesława Palewska. Organizatora tego poetyckiego festiwalu, czyli Związek Literatów na Mazowszu z siedzibą w Ciechanowie (ZLM), reprezentowali: dr Teresa Kaczorowska (Ciechanów, prezes), Dariusz Węcławski (Ciechanów, wiceprezes), Wiktor Golubski (Ciechanów, skarbnik), dr Piotr Kaszubowski (Przasnysz, sekretarz), Marek Piotrowski (Gogole), Barbara Sitek–Wyrembek (Ciechanów), Zdzisław Zembrzycki (Ciechanów), Igor Kantorowski (Płońsk) i Andrzej Chodacki (Parczew, woj. lubelskie). Prelegentkami były: dr Teresa Kaczorowska, Ewa Krysiewicz oraz Barbara Bielasta. Z redakcji wydawanych od 1999 r. „CZL”, poza red. nacz. Teresą Kaczorowską, przybyła Wanda Mierzejewska i Robert Kołakowski (obecnie p.o. dyrektora Muzeum Szlachty Mazowieckiej). Z kolei Stowarzyszenie Autorów Polskich reprezentowała Ewa Stangrodzka (Ciechanów) i Krzysztof Bieńkowski (Płock). Ponadto przybyła cała grupa poetów z Działdowskiej Kuźni Słowa, młoda poetka Anna A. Humięcka (Ciechanów) oraz kilkoro Francuzów ze Stowarzyszenia Przyjaźni Francusko-Polskiej Sekwana-Łydynia w Meudon k. Paryża, na czele z prezeską Julitą Domurad-Bouloc.
Pisarze, po przyjeździe rano w piątek (8 października 2021 r.) i spotkaniu organizacyjnym w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Krzywej Hali w Ciechanowie, odbyli spotkania autorskie niemal we wszystkich szkołach podstawowych i średnich, a także w Państwowej Uczelni Zawodowej im. I. Mościckiego w Ciechanowie. Równolegle warsztaty literackie dla licealistów z I LO im. Z. Krasińskiego poprowadził dr Dariusz Lebioda z Bydgoszczy (w MBP). Warto podkreślić, że samych młodych odbiorców żywego słowa poezji – w szkołach, bibliotekach i muzeach Ciechanowa, Gołotczyzny, Gumowa i Opinogóry – było ponad 500.
Jak co roku podczas Jesieni Poezji zaprezentowano nowy, już 23. numer „Ciechanowskich Zeszytów Literackich”, wydawany nieprzerwanie od 1999 r. przez ZLM pod redakcją dr Teresy Kaczorowskiej. W tym roku jest on zatytułowany „Teodor Leonard Młynarski (1906-1978) – pedagog, poeta, redaktor „5 Rzek”, stąd poeci wybrali się po obiedzie, aby poznać ślady tego pedagoga, literata, dziennikarza i animatora kultury. Najpierw odwiedzili dom przy ulicy Wiklinową, gdzie T.L. Młynarski tworzył po II wojnie światowej trzy licea i wydawał kwartalnik „5 Rzek”, a potem zapalili ogień pamięci na jego grobie na cmentarzu parafialnym przy ul. Płońskiej. Następnie w Muzeum Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie odbyła się sesja poświęcona jego życiu, twórczości i kwartalnikowi „5 Rzek” – podczas której prelekcje wygłosiły kolejno: dr Teresa Kaczorowska, Ewa Krysiewicz i Barbara Bielasta. Można tam było także obejrzeć wystawę pamiątek po T..L. Młynarskim ze zbiorów tego Muzeum, przygotowaną przez dr Bogumiłę Umińską.
Tego dnia odbyła się jeszcze Noc Poetów /tym razem w hotelu Olimpijskim w Ciechanowie, gdzie nocowali goście/. Prezentacji wierszy przez poetów, przy świecach, towarzyszył tam ze swoją muzyką kompozytor i pianista Tomasz Kowalczyk z Leszna, który z wirtuozerią wykonał pięć własnych utworów. Niestety, zaplanowana na tę Noc Poetów promocja nowej książki Marioli Kokowskiej pt. „Melodie z mazowieckiego dworku”, poświęconej urodzonej w Mławie kompozytorce i pianistce Tekli Bądarzewskiej nie odbyła się. Jej autorka znalazła się bowiem nagle w szpitalu, stąd jedynie jej przyjaciółka Dorota Krzemińska przybliżyła nieco tę publikację. Jej syn Jakub Krzemiński, uczeń ZPOSM I i II st. Nr 3 im. G. Bacewicz w Warszawie, wykonał podczas tej Nocy Poetów także utwór Tekli Bądarzewskiej- Baranowskiej „Douce Reverie Mazurek g-moll”.
Drugi dzień odbył się, jak co roku, w Opinogórze. Uczestnicy Jesieni złożyli kwiaty na grobach Zygmunta Krasińskiego i kustosza Janusza Królika, zwiedzili Muzeum Romantyzmu, a w samo południe dr Teresa Kaczorowska poprowadziła w opinogórskim Dworze XXIII Spotkanie z Literaturą w Opinogórze – gościem tym razem była Alicja Patey-Grabowska z Warszawy, poetka i prozaik, dr nauk humanistycznych, znana też jako krytyk literacki i pisarka dla dzieci. Straciła ona ojca w Katyniu, przeżyła Powstanie Warszawskie, stąd dużą część spotkania zajęła tematyka historyczna.
W Muzeum Romantyzmu rozstrzygnięto też II Ogólnopolski Konkurs Poetycki „O Laur Zygmunta z Opinogóry” pod patronatem Prezydenta Ciechanowa. Na drugą edycję tego konkursu, skierowanego do młodzieży w wieku 16-21 lat, zorganizowanego przez Związek Literatów na Mazowszu, wpłynęło w tym roku 76 prac poetyckich z terenu całej Polski, od Bałtyku po Tatry, od zachodniej Wielkopolski po wschodnie kresy Podlasia i Lubelszczyzny. Wiersze oceniało jury w składzie: dr Piotr Kaszubowski (przewodniczący) – Przasnysz, Dariusz Węcławski – Ciechanów i Marek Piotrowski – Gogole. Laureatami nagród (finansowych i rzeczowych ufundowanych przez Prezydenta Ciechanowa) zostali: I nagrody – Amelia Pudzianowska, lat 20, Radom; II nagrody – Aleksandra Majówka, lat 18, Chełm; III nagrody – Ewa Graszkiewicz, lat 15, Warszawa; a dwóch równorzędnych wyróżnień: Rozalia Dmochowska, lat 20, Poznań oraz Dominika Liszkiewicz, 17 lat, Piła. Natomiast nagrody specjalne otrzymali: za wiersz o Ciechanowie, pt. „Opowieść o tym jak z Kujaw dotarłem do Ciechanowa” otrzymała Katarzyna Jaroszewska z Kruszyna na Kujawach, lat 19. I ona również, za wiersz pt. „Syn, poeta, wieszcz narodowy, owoc miłości do życia i… dziękuje za to że jesteś” otrzymała nagrodę specjalną za utwór o Zygmuncie Krasińskim i Opinogórze – było to wielkie wyróżnienie, a zarazem wzmocnienie dla tej młodej poetki, która przybyła do Opinogóry karetką pogotowia, gdyż jest ciężko chora.
Jurorzy – gratulując zarówno nagrodzonym, jak uczestnikom oraz organizatorom konkursu – dodali, że idea tego nowego konkursu była niezwykle trafiona, a poziom nadesłanych wierszy z terenu całej Polski był wysoki – wpłynęło sporo ciekawych utworów, zarówno od strony formy, zastosowanych środków poetyckich, jak też treści. I odgrywa on dużą rolę w przypomnieniu i krzewieniu twórczości trzeciego wieszcza Zygmunta Krasińskiego oraz jego rodzinnej ziemi romantycznej.
W Dworze Krasińskich w Opinogórze nadano też tegoroczny Medal Zygmunta Krasińskiego przez strażników Kapituły Artystycznej tego Medalu: dr. Teresę Kaczorowską, prof. Kazimierza Świegockiego, dr. Dariusza T. Lebiodę i kustosza Muzeum Romantyzmu Romana Kochanowicza. W tej trzeciej edycji Medalu przypadł on dr Waldemarowi Łysiakowi z Warszawy (ur. 8 marca 1944 w Warszawie) – wybitnemu znawcy epoki napoleońskiej i romantycznej, znanemu publicyście, eseiście, pisarzowi o niezwykle bogatym dorobku, którego książki rozchodzą się w półmilionowych nakładach. Laureat jednak nie dojechał, bo jak stwierdził „już nigdzie nie jeździ, choć otrzymuje po kilka zaproszeń tygodniowo”. Ale bardzo się ucieszył z przyznania mu Medalu Zygmunta Krasińskiego i prosił o przesłanie go pocztą.
Warto przypomnieć, że ten piękny i ważny Medal jest wręczany od 2019 r., bo został ustanowiony – w 160. rocznicę śmierci trzeciego wieszcza – z inicjatywy polskich środowisk literackich. Na jego awersie przedstawiono sylwetkę Poety i napis: Medal Zygmunta Krasińskiego i daty życia 1812–1859, a na rewersie – pomnik nagrobny matki Poety z kościoła w Opinogórze oraz nazwy miast polskich i europejskich, w których przebywał i pisał swoje dzieła. Medal Zygmunta Krasińskiego ma charakter honorowy. Jest prawem chroniony emblematem wysokiej jakości osiągnięć artystycznych, naukowych i kulturowych w Polsce i świecie. Przyznawany jest przez Kapitułę Artystyczną, która składa się z trzech Strażników Medalu oraz kolejnych jego Laureatów. Strażnicy, czyli pierwszy skład Kapituły, stanowią zaproponowane przez związki twórcze i polskie środowiska literackie trzy osoby: dr Teresa Kaczorowska (poetka i eseistka z Ciechanowa – przewodnicząca Kapituły), prof. dr hab. Kazimierz Świegocki (poeta i eseista z Warszawy) i dr. Dariusz T. Lebioda (poeta i eseista z Bydgoszczy). Strażnicy Medalu (uhonorowani wcześniej Medalem depozytowym w randze pełnego wyróżnienia) przyznali już trzy Medale Zygmunta Krasińskiego: w 2019 r. – prof. Zbigniewowi Sudolskiemu oraz kustoszowi Muzeum Romantyzmu Romanowi Kochanowiczowi, w 2020 r. – dr. Bohdanowi Urbankowskiemu, no i w 2021 r. – dr Waldemarowi Łysiakowi. Kolejni laureaci Medalu – polscy i zagraniczni twórcy, badacze i artyści za wybitne zasługi dla kultury polskiej i jej promowanie w innych krajach świata – będą zawsze honorowani Medalem w Muzeum Romantyzmu w Opinogórze, na następnych Jesieniach Poezji.
Zwieńczeniem XXVI Ciechanowskiej Jesieni Poezji był w opinogórskiej oranżerii wspaniały spektakl poetycko-muzyczny „Norwid wizjoner” w j. polskim i francuskim, dla uczczenia 200. rocznicy urodzin Cypriana Kamila Norwida, w wykonaniu grupy artystów ze Stowarzyszenia Przyjaźni Francusko-Polskiej Sekwana-Łydynia w Meudon k. Paryża (miasta partnerskiego Ciechanowa).
Należy dodać, że organizatorem XXVI Jesieni Poezji był Związek Literatów na Mazowszu (ZLM), a partnerami dwa muzea: Romantyzmu w Opinogórze i Szlachty Mazowieckiej w Ciechanowie oraz Miejska Biblioteka Publiczna w Ciechanowie. Dofinansował CJP głównie Prezydent Miasta Ciechanów, a także Marszałek Woj. Mazowieckiego. Reprezentanci władz byli też obecni – w różnych częściach tej Jesieni Poezji: Anna Żebrowska (Mazowiecki Urząd Wojewódzki), Joanna Jakubowska (Urząd Marszałkowski Woj. Mazowieckiego), a Urząd Miasta w Ciechanowie reprezentował prezydent Krzysztof Kosiński z małżonką oraz Olga Zmudczyńska-Pabich. Dziękujemy! Także w imieniu przybyłych gości, którzy będą nieśli piórem imię Ziemi Ciechanowskiej, jako niezwykle literackiej, kreatywnej, szanującej swoje tradycje.
