XIV Międzynarodowy Festiwal M.K. Sarbiewskiego ze św. Stanisławem Kostką
Tegoroczny XIV Międzynarodowy Festiwal M.K. Sarbiewskiego „Chrześcijański Horacy z Mazowsza” trwał dwa dni (11-12 maja 2018) i przebiegał w dużej mierze pod znakiem św. Stanisława Kostki. Program był niezwykle bogaty, dopisała pogoda, goście z czterech państw oraz publiczność.
Tegoroczny XIV Festiwal, choć krótszy o jeden dzień niż zwykle, miał tak samo szeroki zasięg (objął Płońsk, Sarbiewo, Rostkowo, Czernice Borowe, Przasnysz i Ciechanów), a program był bardzo intensywny.
Wspaniałe były wszystkie trzy zaplanowane koncerty: Janusza Radka z zespołem (na inauguracji w MCK w Płońsku), Wojtka Gęsickiego i Rafała Grząki (podczas Nocy Poetów) oraz finalny koncert prof. Marii Pomianowskiej z zespołem (w Kawiarni Artystycznej PCKiSz w Ciechanowie).
Ciekawe były również prelekcje czterech uczonych: dr. Dariusza Lebiody (MBP w Płońsku), prof. Juliusza Chrościckiego (w hotelu „Martex” w Płońsku), prof. Michała Wardzyńskiego (w PCKiSz w Ciechanowie) oraz prof. Libora Martinka z Republiki Czeskiej (Szkoła Podstawowa im. Janiny Sieklickiej w Czernicach Borowych).
Siłą tego Festiwalu są zawsze konkursy „O Laur Sarbiewskiego”. W tym roku rozstrzygnięto ich aż pięć, w tym dwa dla dorosłych (poezji w wersji polsko- i łacińskojęzycznej) oraz trzy dla młodzieży (literacki, krasomówczy i plastyczny).
A wszystko po to, aby przypomnieć ks. jezuitę Macieja Kazimierza Sarbiewskiego (1595-1640) jako wielkiego poetę (uwieńczonego w Rzymie Wawrzynem Poetyckim przez Papieża Urbana VIII); a zarazem jako uczonego – wykładowcę kolegiów jezuickich i Akademii Wileńskiej oraz teoretyka poezji, a także jako oratora, duchownego i kaznodzieję polskiego króla Władysława IV Wazy.
I tak w XIV Ogólnopolskim Konkursie Poezji laureatami nagród zostali: Paweł Podlipniak, Radom (I nagroda), Stanisław Mutz, Piekary Śląskie (II nagroda), Anna Barbara Czuraj – Struzik, Działdowo (III nagroda), zaś zdobywcy dwóch równorzędnych wyróżnień to: Krzysztof Martwicki, Płońsk oraz Wojciech Roszkowski, Tykocin. Wyróżnienie specjalne za wiersz o Płońsku otrzymał Tadeusz Dejnecki, Płock.
I choć liczba nadesłanych w tym roku zestawów wierszy była w mniejsza, to poziom wysoki – wpłynęło sporo ciekawych utworów zarówno od strony formy, zastosowanych środków poetyckich, jak też treści, inspirowanych postacią i twórczością Sarbiewskiego. Niektórzy poeci tak już polubili ten konkurs, że uczestniczą w nim często.
Natomiast w łacińskiojęzycznej wersji tego konkursu laureatem został Martin Freundorfer z Austrii, który napisał aż trzy utwory poświęcone Sarbiewskiemu i jego twórczości.
Z kolei w XIV Konkursie Krasomówczym nagrody zdobyli: Julia Guzanowska ((ZS Płońsk nr 2 w Płońsku), Wiktoria Pietrzak (ZSO w Płońsku), Bartosz Ziółkowski (ZSO w Płońsku), a wyróżnienie zdobyła Kinga Kucińska (ZSO w Płońsku). Natomiast w II Konkursie Literackim przyznano jedynie wyróżnienie – dla Karoliny Kowalewskiej z LO im. mjra H. Dobrzańskiego w ZS w Raciążu.
Najtrudniejszy okazał się XI Mazowiecki Konkurs Plastyczny „O Laur Sarbiewskiego”. Prace malarskie musiały być inspirowane utworem Macieja Kazimierza Sarbiewskiego „Do źródła Sony” („Ad fontem Sonam”), który jest hymnem Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana.
Zgodnie z werdyktem Jury pod przewodnictwem dyrektora Festiwalu dr Teresy Kaczorowskiej nagrody otrzymali: Dominika Urbańska (Do źródła Sony”, I nagroda, Koło Plastyczne „Paleta”, PCKiSz Ciechanów), Karolina Ślaska (II nagroda, „Do źródła Sony”, Zespół Szkół im. K. Jadwigi w Czerwińsku nad Wisłą), zaś wyróżnienia: Antonina Grzelak („Do źródła Sony”, Koło Plastyczne „Paleta” PCKiSz) oraz Joanna Szczepańska („Do źródła Sony”, Zespół Szkół im. K. Jadwigi w Czerwińsku nad Wisłą). Nagrody ufundował Związek Literatów na Mazowszu.
W tym roku przypada 450. rocznica śmierci innego znanego jezuity z płn. Mazowsza – św. Stanisława Kostki – M.K. Sarbiewski napisał jemu swój wspaniały poemat. Uczestnicy Festiwalu wybrali się więc drugiego dnia do Rostkowa, jego rodzinnej wsi pod Przasnyszem.
W kościele odbyła się tam msza w intencji dwóch sławnych jezuitów (M.K.Sarbiewskiego i St. Kostki), a miejscowa Szkoła Podstawowa im. św. t. Kostki wystawiła wzruszający spektakl o życiu swego patrona.
W tym niezapomnianym zdarzeniu uczestniczyli nie tylko miejscowi uczniowie i nauczyciele, ale też delegacja z Zespołu Szkół Jezuickich im. św. St. Kostki w Gdyni, która również przyjechała ze swoim sztandarem.
Wszystkich ugościła później serdecznie gmina Czernice Borowe, na czele z wójtem Zbigniewem Brzezińskim, zapraszając na wspólne grillowanie z muzyką.
Uczestnicy Festiwalu odwiedzili też pobliski Przasnysz: kościół farny (gdzie patron młodzieży został ochrzczony) oraz klasztor o. pasjonistów, zbudowany w hołdzie dla św. St. Kostki przez jego brata Pawła Kostkę.
Tegoroczny Festiwal Sarbiewskiego zakończył się w PCKiSz w Ciechanowie, gdzie w Kawiarni Artystycznej otwarto pokonkursową wystawę plastyczną „O Laur Sarbiewskiego” i wręczono nagrody laureatom.
Festiwal zamknął premierowy wykład prof. Michała Wardzyńskiego (o odkryciu polichromii z 1549 r. w kościele w Sarbiewie) oraz koncert „Barok w muzyce świata” w wykonaniu prof. Marii Pomianowskiej z zespołem, który tak się podobał, że muzycy musieli dwukrotnie bisować.
Oczywiście w programie nie mogło zabraknąć hymnu Akademii, ani dorocznego Walnego Zgromadzenia Stowarzyszenia Academia Europaea Sarbieviana, która to organizacja koordynuje cały Festiwal (dr Teresa Kaczorowska jest prezesem AES i jednocześnie dyrektorem Festiwalu).
Ma ona prawie 20 partnerów, bo w przygotowanie Festiwalu włączyły się m.in. instytucje kultury (centra kultury, muzea, biblioteki), samorządy, szkoły, parafie, organizacje społeczne, Zamek Królewski w Warszawie, Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora w Pułtusku, Jezuici.
Pragnę wszystkim gorąco podziękować za pomoc w przygotowaniu tego niezwykłego Festiwalu, a także za udział w nim gości z różnych zakątków Polski oraz z Litwy, USA i Czech.
Ja teraz myślę już o kolejnej, jubileuszowej XV jego edycji. Jest pomysł, aby w 2019 r. zorganizować Festiwal z wypadem do Wilna, gdzie poeta z Sarbiewa wykładał na Akademii Wileńskiej, otrzymał dwa doktoraty, tworzył.
Chciałabym zrealizować ten cel, ale potrzeba do tego nie tylko większych środków finansowych, ale i zaangażowania wielu miłośników Sarbiewskiego, nie tylko z Polski – powiedziała prezes AES i dyrektor Festiwalu, dr Teresa Kaczorowska.
Tę oddolną inicjatywę, która od 14 lat przywraca pamięć „polskiemu Horacemu”, objęli patronatem Marszałek Sejmu RP, Biskup Płocki, a także Marszałek Woj. Mazowieckiego. Jest więc nadzieja, że wesprą oni jubileuszową edycję Festiwalu i wszystkie plany AES zostaną zrealizowane.
Fot. Krzysztof Dorosz SJ, Teresa Kaczorowska, Bożena Kaliściak