Hołd Kościuszce
– Tadeusz Kościuszko jest wartością wszystkich niepodległościowych myśli – mówiono w Warszawie, podczas obchodów 215. rocznicy Powstania Kościuszkowskiego.
Z okazji 215. rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej, w sobotę, 18 kwietnia, odbyły się w Warszawie uroczystości ją przypominające. Rozpoczęły się w Katedrze Polowej uroczystą mszą św. Później przemaszerowano na Zamek Królewski, gdzie złożono kwiaty przed urną z sercem Tadeusza Kościuszki. Drugą wiązanką oddano hołd innemu jej przywódcy – Janowi Kilińskiemu, pod jego pomnikiem przy ul. Podwale.
Najwięcej miejsca zajęła sesja naukowa „Spotkanie historyków w 215. Rocznicę Insurekcji Kościuszkowskiej”, która odbyła się w Muzeum Niepodległości. Udział w niej wzięło 12 znanych badaczy pierwszego polskiego powstania narodowego i jego Naczelnika, w tym ośmiu profesorów akademickich, na czele z amerykanistką prof. Izabellą Rusinową, która prowadziła konferencję.
Przybyli też goście z Białorusi, którzy recytowali wiersze M. Konopnickiej w hołdzie Naczelnikowi oraz konsul RP z Mińska dr J. Książek, który mówił o Naczelniku, białoruskiej legendzie i… na nowo pisanej o nim historii. – Uważa się, że Kościuszko to Białorusin, który z pewnością wstąpiłby do Armii Czerwonej. W Kobryniu stał pomnik Tadeusza Kościuszki, który został zastąpiony przez… Suworowa – mówił dr Książek.
W referatach dużo miejsca poświęcono roli Warszawy w czasie Insurekcji, jej armii i generałom, historiografii polskiej Kościuszki, legendzie i tradycji jego osoby wśród ludowców. Dwa referaty dotykały też amerykańskich dziejów Kościuszki. Prof. Marian Marek Drozdowski mówił o czynie zbrojnym Polonii z USA podczas I wojny światowej, zaś dr Teresa Kaczorowska wygłosiła odczyt „Mieczysław Haiman – badacz amerykańskich dziejów Tadeusza Kościuszki”.
– Tadeusz Kościuszko był ulubionym bohaterem pierwszego historyka Polonii amerykańskiej, Mieczysława Haimana. Łączyło ich wiele wspólnych cech: obydwaj pochodzili z Kresów, byli skromni, szlachetni, patriotyczni, a także artystycznie utalentowani. Haiman pisał o Kościuszce w swoich wierszach, artykułach prasowych, naukowych, a także w większości swoich książek, szczególnie w dwutomowej angielskojęzycznej biografii Kosciuszko in the American Revolution i Kosciuszko, Leader and Exile – mówiła dr Kaczorowska (autorka tego artykułu).
Organizatorami uroczystości w 215. rocznicę Insurekcji Warszawskiej 1794 r. byli: Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Polska Fundacja Kościuszkowska, Wojskowe Biuro Badań Historycznych oraz Stowarzyszenie Budowy Pomnika Tadeusza Kościuszki. Prezes tego ostatniego, prof. Marian Marek Drozdowski, poinformował, że pomnik Kościuszki zostanie w Warszawie odsłonięty 10 listopada br. Wcześniej – jak poinformował prezes Polskiej Fundacji Kościuszkowskiej dr Leszek Marek Krześniak – odbędzie się w październiku br. Międzynarodowe Sympozjum Kościuszkowskie w Maciejowicach. W przeciągu roku ma się też ukazać publikacja z wygłoszonymi na warszawskiej sesji odczytami.
Fot. Władysław Głowala – Z uroczystości 215. rocznicy Insurekcji Kościuszkowskiej, 18 kwietnia, w Warszawie