tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst
tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst
tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst
tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst
tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst tekst
Teresa Kaczorowska
Prozaik, poetka, publicystka, doktor nauk humanistycznych, redaktor, animatorka kultury. Jest także społecznikiem, zabiegającym od lat o ocalanie polskiego dziedzictwa kulturowego. W swoich artykułach i książkach, zarówno prozatorskich, poetyckich jak naukowych, a także we wszystkich poczynaniach społecznych, uświadamia wagę kultury, historii oraz narodowych tradycji dla polskiej tożsamości.
Inicjuje, zachęca różne środowiska do działania, współpracuje z samorządami wszystkich szczebli, szkołami, instytucjami kultury na płn. Mazowszu na rzecz dobra wspólnego, przekuwając często w czyn liczne swoje inicjatywy.
Urodziła się na Suwalszczyźnie, wychowała na Mazurach, od 1985 r. mieszka w Ciechanowie. Absolwentka I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Konopnickiej w Suwałkach, Uniwersytetów: obecnego Warmińsko-Mazurskiego i Warszawskiego (podyplomowe studia dziennikarskie i latynoamerykańskie).
Doktorat obroniła na Wydziale Historii Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku (2007). Zaczynała pracę w „Tygodniku Ciechanowskim”, była dziennikarką mazowieckiego wydania „Gazety Wyborczej”, współpracowała też z Polskim Radiem i Warszawskim Ośrodkiem Telewizyjnym.
Jej teksty ukazywały się również w wielu innych pismach w kraju i za granicą, m.in. w „Reporterze”, „Karcie”, „Twórczości”, „Rzeczypospolitej”, „Przeglądzie Powszechnym”, „Gazecie Polskiej”, „Kronice Mazowieckiej” (Warszawa), „Związkowcu” (Toronto), „Gazecie Lwowskiej” (Lwów), „Znad Wilii” (Wilno), „Dzienniku Związkowym” (Chicago), „Nowym Dzienniku” (Nowy Jork), „Głosie Katolickim” (Paryż), „Krynicy” (Kijów) i wielu innych pismach.
Aktualnie publikuje w „Ciechanowskich Zeszytach Literackich” (red. naczelna), współpracuje też na stałe z „Białym Orłem” (Boston), z dziennikiem „Rzeczpospolita” (Warszawa), z pismami „Forum Dziennikarzy” (Warszawa) i „Moje Miasto” (Monachium).
Chicago 2005 r. – podpisanie umowy z wydawcą McFarland o publikacji książki „Children of the Katyn Massacre” w USA.
Publikuje również artykuły i rozprawy w pismach naukowych, w Polsce i zagranicą (do tej pory kilkanaście w różnych tytułach).
Jest autorką kilkunastu prozatorskich książek. Jednymi z najważniejszych są publikacje o zbrodni katyńskiej, z których jedna pt. „Kiedy jesteście, mniej boli…” (wznowiona w 2010 r. jako „Dzieci Katynia”) została wydana w j. angielskim w USA jako „Children of the Katyn Massacre” (McFarland 2006, w wersji e-book 2008).
W 2004 r. odwiedziła wszystkie polskie nekropolie wojenne na Wschodzie, jako uczestniczka IV Międzynarodowego Motocyklowego Rajdu Katyńskiego – efektem jest książka „Zapalają ognie pamięci” oraz pomnik Krzyż Katyński w Ciechanowie (z ziemią przywiezioną z cmentarzy w Katyniu, Charkowie i Miednoje), który w 2005 r. stanął w centrum miasta, gdzie mieszka od 1985 r. W 2015 r. wybrała się po raz drugi z motocyklistami tego niezwykłego Rajdu aż na Syberię, co zaowocowało jej książką „Od Warszawy do Tobolska”.
W ostatnich latach zajmuje się „kolejnym Katyniem”, tj. największą powojenną i zupełnie niewyjaśnioną zbrodnią komunistyczną z lipca 1945 r. – Obławą Augustowską. Na podstawie jej badań i spotkań ze świadkami historii powstały już trzy książki „Obława Augustowska” (2015), „Dziewczyny Obławy Augustowskiej” (2017) i „Było ich 27” (2020), „The Augustów Roundup of July 1945” (McFarland, USA 2023). Na temat Obławy Augustowskiej wygłosiła wiele prelekcji w Polsce i zagranicą, m.in. w Brukseli, Hamburgu, czy USA (12 spotkań autorskich) i na kilku konferencjach w kraju. Była też konsultantką filmu „To był lipiec” w reżyserii Waldemara Czechowskiego (2020).
Zabiega też o niezapominanie w Polsce o Marii Skłodowskiej-Curie. Napisała książkę o jej polskości i związkach z Polską oraz z rodzinnym Mazowszem „Córka mazowieckich równin czyli Maria Skłodowska-Curie z Mazowsza” (2007, kolejne wydania: 2011, 2017), odbyła szereg prelekcji, wystąpiła w dwóch filmach o Noblistce (polskim i brytyjskim), dzięki czemu w 2008 r. rozpoczęła się odbudowa zrujnowanego Dworu Żórawskich w Szczukach, pow. Maków Mazowiecki, gdzie słynna Noblistka przebywała jako guwernantka (1886-1889), prowadziła tajne nauczanie dzieci wiejskich, pomagała swej siostrze finansowo w studiowaniu w Paryżu i sama przygotowywała się na Sorbonę.
Z kolei w 100-lecie śmierci Marii Konopnickiej T. Kaczorowska napisała i przebadała mało znane związki autorki „Roty” z płn. Mazowszem, co zaowocowało kolejną jej odkrywczą książką – „Maria Konopnicka i Ziemia Ciechanowska” (2010, wznowioną w 2019 r.).
Teresa Kaczorowska na spotkaniu z czytelnikami w Argentynie, Biblioteka Polska im. I. Domeyki w Buenos Aires – luty 2009
Dziesięć lat później, w 2020 r., w 110-lecie śmierci Marii Konopnickiej i 110-lecie proklamacji „Roty”, ukazał się tom poetycki Teresy Kaczorowskiej „Listy do Marii Konopnickiej z lat 2010-2020”.
Teresa Kaczorowska na jeziorach…
Teresa Kaczorowska cieszy się też uznaniem jako poetka. Wydała osiem zbiorów wierszy: „Dotyk prawdy” (2002), „Ze słowikiem w duszy” (2004), „Cztery wiosny” (2008), „Dla Wandy” (2009), „Cherries Are Gone…” (2011), „Kończą się wiśnie…” (2011), „Z Gombrowiczem w Buenos Aires” (2011), „Listy do Marii Konopnickiej z lat 2010-2020” (2020).
Wiele jej wierszy przetłumaczono na języki obce: angielski, portugalski, norweski, niemiecki, ukraiński, litewski, węgierski, czeski, serbski, bułgarski. Publikowano je w pismach literackich w Polsce i za granicą, na licznych portalach internetowych, niektóre ukazały się antologiach zbiorowych, m.in. w angielskojęzycznej antologii współczesnych pisarzy polskich „Contemporary Writers of Poland” (USA 2005), „Według poety” (Warsaw 2006), „Słowa bielsze od śniegu” (Wrocław 2006), „Jan Paweł II we wspomnieniach polsko-niemieckich” (Dortmund, Katowice 2006), węgierskiej antologii poezji polskiej XX-XXI wieku „A Csend Visszhangjai” (Keszthely, 2010), antologii współczesnych sztuk słowiańskich „Między Ochrydą a Bugiem” (Krosno, 2011).
Badaczka emigracji polskiej – stąd kilka jej książek dotyka spraw Polonii. Pracą, nad którą pracowała najdłużej (w latach 2001-2008), jest pierwsza biografia Mieczysława Haimana (1888-1949) – zapomnianego poety, dziennikarza, pisarza i pierwszego historyka Polonii amerykańskiej, który wydał ok. 20 książek nt. chlubnej przeszłości polskiej w USA oraz zorganizował w 1935 r. Polskie Muzeum w Ameryce (The Polish Museum of America) z siedzibą w Chicago, do dziś jedyne w obydwu Amerykach. Najpierw wydała zbiór jego wierszy z poetycką biografią pt. „Herodot Polonii poetą” (2005) – promocja odbyła się jesienią 2005 w Stanach Zjednoczonych, gdzie w październiku, listopadzie i grudniu odbyła cykl spotkań autorskich, m.in. na Uniwersytetach: University of Loyola in Chicago i University of Michigan w Ann Arbor.
31 maja 2007 obroniła pod kierunkiem prof. Izabelli Rusinowej rozprawę doktorską pt. „Mieczysław Haiman (1888-1949) – historyk i działacz Polonii amerykańskiej”, która została wydana w 2008 r. przez Muzeum Wychodźstwa Polskiego Łazienki Królewskie w Warszawie pt. „Herodot Polonii amerykańskiej Mieczysław Haiman (1888-1949)” – w 2009 r. książka ta miała promocje w USA (na terenie 3 stanów), Argentynie (Biblioteka Polska w Buenos Aires), Warszawie (Senat RP, Dom Polonii).
Uczestniczy nie tylko w licznych imprezach literackich, w kraju i za granicą, ale występuje też z odczytami naukowymi na konferencjach i sympozjach naukowych.
Jest członkiem Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” oraz Światowej Rady Badań nad Polonią. Była stypendystką Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku (2003/2004) i Ministerstwa Kultury (2005). Redaktorka.
W 1999 r. była głównym twórcą i redaguje do dziś periodyk „Ciechanowskie Zeszyty Literackie”, w którym przywraca pamięć o wielkich tradycjach literackich regionu płn. Mazowsza. Pod jej redakcją ukazało się również kilkanaście wydawnictw zbiorowych (patrz: Bibliografia).
Animatorka kultury. Była współzałożycielką i przez 10 lat prezesem Stowarzyszenia Pracy Twórczej w Ciechanowie (1988-1998); w latach 2001-2009 prezesem Związku Literatów Polskich Oddziału w Ciechanowie, który przekształcił w 2009 r. w samodzielny Związek Literatów na Mazowszu z siedzibą w Ciechanowie (też nim kieruje).
Od 2005 r. jest prezesem St. Academia Europaea Sarbieviana (AES) w Sarbiewie, które w ramach szerokiej społecznej akcji wskrzesza pamięć o sławnym, a zapomnianym pierwszym polskim poecie rangi europejskiej epoki baroku, ks. Macieju Kazimierzu Sarbiewskim, rodem z Sarbiewa pod Płońskiem („polskim Horacym”).
AES zamierza odbudować nieistniejący już „Dwór Sarbiewskich” w Sarbiewie jako Muzeum Baroku – międzynarodowe centrum badawcze, edukacyjne, popularyzatorskie i muzealne. Zainicjowała i prowadzi od 2005 r. Międzynarodowy Festiwal Macieja Kazimierza Sarbiewskiego „Chrześcijański Horacy z Mazowsza” (Płońsk-Sarbiewo-Ciechanów-Mława-Przasnysz-Warszawa-Pułtusk-Płock), który odbywa się tradycyjnie w drugi weekend maja.
Teresa Kaczorowska w Galerii im. B. Biegasa w Ciechanowie
W latach 2011-20 była dyrektorem Powiatowego Centrum Kultury i Sztuki im. Marii Konopnickiej w Ciechanowie. Główna organizatorka wielu imprez na Płn. Mazowszu, w tym 3 międzynarodowych: Ciechanowskiej Jesieni Poezji (Ciechanów-Opinogóra), Wiosny Literatury w Gołotczyźnie oraz kilku ogólnopolskich konkursów literackich, w tym: „O Laur Opina”, „O Laur Posła Prawdy”, „O Laur Sarbiewskiego”.Poza Związkiem Literatów na Mazowszu i St. Academia Europaea Sarbieviana, należy do Stowarzyszenia Autorów ZAiKS, Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (od 2012 r. przewodniczy Klubowi Publicystyki Kulturalnej SDP).
Stypendystka Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku (2023/2004) oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP (2005, 2023).
Pierwsze dwa stypendia otrzymała na badania i napisanie dwóch książek o poecie i pierwszym historyku Polonii amerykańskiej Mieczysławie Haimanie – były to: „Herodot Polonii poetą” (2005) oraz „Herodot Polonii amerykańskiej Mieczysław Haiman <<1888-1949>> (2008).
Ostatnie stypendium MKDN przyznało jej w 2023 r. na napisanie książki badawczej „Ks. Stanisław Wysocki, orędownik prawdy o Obławie Augustowskiej” (książka ukaże się w 2024 r.)
Prowadzenie XXV Ciechanowskiej Jesieni Poezji, 7-8 października 2020 r.
Uhonorowana, m.in.: przez Ministra Kultury RP odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1995), nagrodą Starosty Ciechanowskiego (2000), nagrodą IV Salonu Książki Polonijnej (Bruksela 2003), nagrodą honorową Kongresu Polonii Amerykańskiej (Chicago 2005), statuetką „Złote Pióro” (Ciechanów 2004, 2006, 2009), „Przyjaciela Domu Kultury w Ciechanowie” (2006), Medalem „Za Zasługi dla Ciechanowa” (2006),
ogólnopolską Nagrodą im. Edwarda Hulewicza (Warszawa 2006), Honorową Odznaką Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2007), Nagrodą im. dr. F. Rajkowskiego jednoznaczną z honorowym tytułem Ciechanowianina Roku (2008), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski „Polonia Restituta” (2010), Medalem „Pro Masovia” (2012), Nagrodą Pracy Organicznej im. M. Konopnickiej (2012),
Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2014), Nagrodą Literacką im. Klemensa Janickiego (2017), Złotym Medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (2018), Medalem Zygmunta Krasińskiego (2019), Medalem Stulecia Odzyskania Niepodległości (2022), Medalem oGródka PoEzji Londyn (2022), Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2023), Medalem Cypriana Kamila Norwida (2023).
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” wręczyła dr Teresie Kaczorowskiej Poseł na Sejm RP Anna Ewa Cicholska – 7 października 2023 r., Muzeum Romantyzmu w Opinogórze.
Medal Cypriana Kamila Norwida przyznało Teresie Kaczorowskiej Muzeum Romantyzmu w Opinogórze – 7 października 2023 r.